====================================================================

האָט ער געזאָגט...Hot-Air-gezogt vegn - balon

אַקטואַליע און קאָמענטאַרן

– © לייבל באָטוויניק. האַרבסט 2012. ה'תשע"ג
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = == = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
אודות - ABOUT - וועגן

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

תמצית:
איך זה התחיל ועל מה מדובר

SUMMARY:
How it all started and what it’s all about

תקציר:
ווי עס האָט זיך אַלץ אָנגעהויבן, און וועגן וואָס סע רעדט זיך

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

[English follows Hebrew ; ייִדיש נאָכן ענגליש]


עברית:
מה תמצאו ב"האט ער געזאגט"?

דפי האתר "האָט ער געזאָגט" [אז הוא אמר, אז מה?] כוללים פרשנות, בעיקר, על "ענייני דיומא".

כאן תמצאו סוגים של נושאים "חמים" שבדרך כלל אמורים להופיע בעיתונים ועלונים יומיים, או בצורה של "בלוג"  (בלע"ז), שזה סוג של יומן/פינקס בו מוציאים לאור דעות שונות במגוון של נושאים – שמעדכנים לעתים קרובות, ואפילו כמה פעמים ביום (לאילו שיש להם זמן לזה...).

הנושאים העיקרים שאני אגע בהם כאן יהיו: השפה ותרבות יידיש, היהדות, והפוליטיקה הישראלית. פה ושם אני ארחיב את רשימת הנושאים עם עוד דברים מעניינים. אני אעביר את הדעות שלי וגם אעביר ביקורת על, או אציג הדעות של אחרים.

כמו רובכם יודעים, אני בדרך כלל כותב ביידיש. היצירות שלי ביידיש יקראו, אני מקווה, בעוד מאות שנים, אבל לצערנו, בגלל שיש כיום כל כך מעט קוראי יידיש, ובגלל שהידיעות ודעות "החמים" צרכים להגיע אל קוראי העברית ו/או אנגלית, תמצאו כאן הרבה חומר דווקא לא ביידיש.

כמו שאתם רואים, זה שונה משאר דפי האתר שלי בו "כתבתי ושכחתי" – כאן הכל חייב להיות דינמי ויהיו (אולי) גם תגובות והחלפת דעות של הקוראים, כמו כן עידכונים לעתים קרובות של ידיעות ונושאים ספציפים.

אשתדל – עד כמה שזה יאפשר על פי הזמן וכוחותי, ולפי חשיבות העניין – לתרגם לכל 3 השפות בדפי האתר זה: אנגלית, יידיש, ועברית. במקרא הלא טוב, או שאתרגם בחלק מהשפות, או לפחות אספק סוג של תקציר של התוכן.

הערה: אני מתנצל מראש על חוסר ה"נקודות" ביידיש, ולשגיאות כתיב ודקדוק האפשריים. המטרה היא להוציא כמה שיותר חומר "מעודכן", והעבודה נעשת באמצע הלילה, בדרך כלל אחרי יום עבודה מלאה... אז יש סיכוי גדול שזה לא יהיה בדיוק ביידיש של ה"ייווא", על פי האקדמיה ללשון העברית, או "באנגלית המלכה" ... (אשמח לכבל תיקונים...).

למה "האט ער געזאגט"?

תמצאו כאן גם חומר רציני וגם חומר הומוריסטי או סטירי. עם ראיתם את דף הפתיחה עם הבדיחה (רעו: Hot-2012-10Oct-26-vits.html), אני מסביר שם את משמעות הביטוי ביידיש "האָט ער געזאָגט" – זה מין "לא-לקחת-ברצינות-דברים". בנוסף, אני משתמש בשתי מילים באנגלית שמתאימות – בצליל, אם לא במשמעות – לביטוי. הן "Hot Air" שמשתמשים כשמתארים "שטויות" כמו גם "מנופח, מופרח, ומוגזם". בנוסף, המילה "Hot" מזכירה לנו בדברים "חמים" – שהם דחופים או מאד חשובים.

ומפני שתמיד "חם" כאן בארץ ישראל (מכל המובנים), גם היה מתאים ;-) 

קצת היסטוריה:

כשהתחלתי להכין את העיבוד שלי של היומן של ה"פּאַסטעך" [הרועה] בסריה "מער קיין פּחד ניט" (מ.ק.פּ.) [לא עוד פחד] (ראו: http://www.leyblsvelt.co.il/mkp-I-hoyptzaytl.html) כבר התלבטתי אם להוציא לאור את העבודה בצורת ספר מודפס, או בפורמט אלקטרוני, כמו סוג של "אי-בוק" ספר-אינטרנטי.

כשהחלטתי שאני מוציא את העבודה באינטרנט, הייתי חייב להחליט על איזה שם לתת לאתר. לפני שנים רבות, רציתי לפתוח אתר בשם "יידיש-וועלט" עם תוכן יהודי כללי, אבל לפי הנושאים מגוונים של העולם היידיש: ספרות, פולקלור, יהדות, מוזיקה, כמו כן נושאים כמו: רפואה, מדע, ספורט (ועוד).

כשרציתי ליצר את האתר שלי לדפי ה"פּאַסטעך", החלטתי שיהיה יותר טוב אם הם יהיו חלק מאתר  גדול יותר, שכולל מגוון של חומר – דהיינו היצירות האחרות שלי ביידיש (וגם שלא ביידיש), כתבות, וכו'.

אחרי שחשבתי על כמה שמות, נשארתי עם "לייבלס-וועלט" [העולם של לייבל] ו"האָט ער געזאָגט" [אז הוא אמר, אז מה?]. החלטתי שעדיף ש"האָט ער געזאָגט" ישאר למועד אחר (בדיוק עבור חומרים חמים וחריפים יותר כמו שתמצאו כאן).

כן הכנתי את הבסיס לכך: – בדף הראשי של האתר, על הציור הצבעוני בצד שמאל למעלה, ישנו כדור פורח שאמור להיות קישר ["לינק"] לדפי האתר הנוכחים.

אז הנה הוא, ה"HOT" הלהוט ...

שיהיה לכם תמיד "HOT" ותיהנו,

לייבל באָטוויניק

******************************************************************************************

ENGLISH:                

 What will you find on “Hot-Air-gezogt”?

The webpages under the title “Hot-Air-gezogt” contain running commentary on – in particular –  ענייני דיומא” ["inyaney de-yoma"=topical subjects].

You will find the kinds of ‘hot’ topics that would normally be handled in a daily newspaper or bulletin, or in that new Web-format known as ‘blog’, where personal opinions on a varied number of topics are published – and updated quite often, even several times a day (by those who have the time for it…) 

The main subjects that I will cover here are: Yiddish language and culture, Yiddishkeyt, Israeli politics. Here and there, the list of subjects will be broadened with other interesting things. I will present my own opinions and commentary on, or present the opinions of others.

As most of you know, I normally write in Yiddish. My literary works will hopefully be read hundreds of years from now, but unfortunately, because there are so few readers of Yiddish, and because the ‘hot’ items and opinions are often rather local and need to be directed particularly to the Hebrew and/or English readers in Israel, you will find a lot of material NOT in Yiddish.

This is, as you can see, different than my other webpages where I have “written and forgotten” – here everything must be dynamic and with (possible) feedback and commentary by the readers, as well as ongoing updates of specific topical items.

I will attempt – as much as is possible according to my time and energy – to translate into all of the 3 languages of these webpages: English, Hebrew, and Yiddish. In the worst case, I’ll have translated in only some of the languages or at the very least, provided a sort of summary of the contents.

 Disclaimer:  I apologize in advance for leaving out the Yiddish “nekudes” [diacritics], and for possible typos and grammatical errors. The goal is to publish as much “up-to-date” material as possible, and the work is done in the middle of the night, usually after a full day’s work… There is, therefore, a good chance that it will not be in the best “YIVO-Yiddish”, according to the Academy of the Hebrew language, or the “Queen’s English”… (I will gladly accept improvements…)

Why “Hot-Air-gezogt”?

You will find both earnest material, and humorous or satirical material here. If you have seen the inaugural page with the joke (see Hot-2012-10Oct-26-vits.html), I explain the Yiddish idiomatic expression “hot er gezogt” [so he said, so what?] – that is a sort of ‘not taking things seriously’. Simultaneously, I use two English words that fit well – in sound if not in meaning – to this idiom. That is ‘Hot Air’ that is often used to describe “nonsense” as well as “inflated, excessive, exaggerated”. In addition, the word “Hot” reminds one of urgent and important things.

And since it's always "Hot" here in the Land of Israel (in every which way) – it was also appropriate :) .

A bit of history:

When I began preparing my rework of the “Pastekh” [Shepherd] diary in the “mer keyn pakhed nit” (MKP) [No More Fear] series (see http://www.leyblsvelt.co.il/mkp-I-hoyptzaytl.html) I had already begun to fret about whether or not to issue the work in printed book form, or whether in some electronic media, as a sort of e-book.

When I had already decided that I would publish on the World Wide Web, I had to decide on a name for the website. Many years ago, I wanted to create a website with the title “Yiddish-Velt” [Yiddish World] with general Jewish contents, but according to varied Yiddish subject-areas: Literature, folklore, Yiddishkeyt, music, as well as topics such as: Medicine, science, sports (and more).

When I wanted to create a website for the “Pastekh” webpages, I decided that it would be better if they would be part of a larger website that would hold more types of material – more correctly, my Yiddish (and non-Yiddish) creations, articles, etc.

After coming up with various names, I was left with “Leybls-Velt” [Leybls-World] and “Hot-Air-gezogt”. I had decided at the time, that “Hot-Air-gezogt” should best be kept for another time (specifically for such hotter and spicier items as those you will find here).

I did, however, prepare the foundations for this: – On the main page that has the coloured drawing, on the top left corner, there is a hot-air balloon that is supposed to serve as a hyper-link to these webpages.

So here it is – enjoy!

Have a ‘hot’ time,

… and have a ‘hot’ one, on me.

- Leybl Botwinik.

**************************************************************************************

 

 ייידיש:

וואס וועט איר געפינען אויף "האט ער געזאגט"?

די וועבזייטן אונטערן טיטל "האָט ער געזאָגט" אנטהאלטן לויפנדיקע קאמענטארן אויף – דער עיקר – "ענייני דיומא".

דא וועט איר געפינען די סארטן "הייסע" טעמעס וואס דארפן געוויינטלעך באהאנדלט ווערן אין א טעגלעכער צייטונג צי בולעטין, אדער אין דעם נייעם וועב-פארמאט וואס מע רופט עס אן "בלאָג" (בלע"ז) וואס דאס איז א מין טאג-בוך/פינקס (איך וואלט עס דעריבער אנגערופן "וועב-פּנקס", אדער בקיצור: "וועפּ") וואו מע פארעפנטלעכט פערזענלעכע מיינונגען אויף פארשיידנארטיקע טעמעס – און ווערט דערהיינטיקט גאר אפט, אפילו עטלעכע מאל אין טאג (פאר יענע וואס האבן צייט דערויף...).

די הויפט טעמעס וואס איך גיי זיך פארנעמען מיט זיי דא זיינען: יידיש לשון און קולטור, יידישקייט, ישראל פאליטיק. דא און דארט וועל איך אויסברייטערן די רשימה טעמעס מיט אנדערע אינטעראסאנטע זאכן. איך וועל אנגעבן מיינע אייגענע מיינונגען און אויך קאמענטירן אויף, אדער פרעזענטירן די מיינונגען פון אנדערע.

ווי די מערסטע פון אייך ווייסן, שרייב איך געוויינטלעך אויף יידיש. מיינע ליטערארישע ווערק וועט מען האפנטלעך נאך לייענען אין הונדערטער יארן ארום, אבער ליידער, ווייל עס זיינען היינט צו טאג נאך אזוי ווייניק יידיש לייענערס, און ווייל די "הייסע" ידיעות און מיינונגען זיינען אמאל גאנץ לאקאלע אדער דארפן געווענדעט ווערן דווקא צו העברעיש און/אדער ענגליש לייענערס אין ישראל, וועט מען דא געפינען א סך מאטעריאל דווקע ניט אויף יידיש.

דאס איז, ווי איר זעט, אנדערש פון די אנדערע וועבזייטן מיינע וואו איך האב "אנגעשריבן און פארגעסן" – דא דארף אלץ זיין דינאמיש און עס וועלן (אפשר) אויך זיין מיינונגס-אויסטוישן און קאמענטארן פון לייענערס, ווי אויך כסדרדיקע דערהיינטיקונגען פון ספעציפישע ידיעות און טעמעס.

איך וועל זיך באמיען – אויף וויפל עס לאזט זיך לויט דער צייט און מיינע אייגענע כוחות, און אויך לויט ווי וויכטיק עס איז – איבערצוזעצן אין אלע 3 שפראכן פון די דאזיקע וועבזייטן: ענגליש, יידיש, און עברית. אין ערגסטן פאל, וועל איך אדער איבערזעצן אין א טייל פון די שפראכן, אדער כאטש אנגעבן א מין תמצית פונעם תוכן.

הערה: איך אנטשולדיק זיך אין פארויס פאר ארויסלאזן נקודות, און פאר מעגלעכע דרוק פעלערן און גראמאטיקאלישע פעלערן. דער ציל איז ארויסצולאזן וואס מער "דערהיינטיקטע" מאטעריאלן, און די ארבעט ווערט געטאן אין מיטן דער נאכט/פארטאג, געוויינטלעך נאך א פולן טאג ארבעט... איז דא א גוטע מעגלעכקייט אז ס'וועט ניט זיין גענוי ייווא-יידיש, לויט דער אקאדעמיע פון דער העברעישער שפראך, אדער "די מלכהס ענגליש"... (איך וועל גערן אננעמען אויסבעסערונגען...).

פארוואס "האט ער געזאגט"?

איר וועט דא געפינען סיי ערנסטע מאטעריאל, און סיי הומאריסטישע אדער סאטירישע מאטעריאל. אויב איר האט געזען מיין דערעפענונגס זייט מיטן וויץ (זעט: Hot-2012-10Oct-26-vits.html), קלער איך אויף דעם באטייט פון דעם יידישן אויסדרוק "האט-ער-געזאגט" – דאס איז א מין "ניט-ערנסט-נעמען" זאכן. גלייכצייטיק, באנוץ איך זיך מיט צוויי ענגלישע ווערטער וואס פאסן זיך – אין קלאנג, אויב ניט אין מיין – צום ווערטל. דאס זיינען "Hot Air" וואס מע באנוצט זיך פארן באשרייבן "נארישקייטן" ווי אויך "אנגעבלאזנקייט, איבערגעטריבנקייט, גוזמה". דערצו, דאס ווארט "Hot" דערמאנט זאכן וואס זיינען "הייס" – דעראיבער דרינגענד אדער גאר וויכטיק.

און דערפאר וואס עס איז תמיד "הייס" דא אין ארץ ישראל (פון אלע שטאנדפונקטן), האט אויך געפאסט (: 

א ביסל געשיכטע:

ווען איך האב אנגעהויבן צוגרייטן מיין באארבעטונג פון דעם פּאֶסטעכס טאג-בוך אין דער סעריע "מער קיין פּחד ניט" (מ.ק.פּ.) (זעט: http://www.leyblsvelt.co.il/mkp-I-hoyptzaytl.html) האב איך שוין דעמאלט געקווענקלט צי ארויסצולאזן די ארבעט אין געדרוקטער בוך-פארם, צי אויף עלעקטראנישער מעדיע, ווי א מין אי-בוך (אינטערנעץ בוך).

ווען איך האב שוין באשלאסן אז איך פארעפנטלעך די ווערק אויף דעם אלוועלטלעכן וועב, האב איך באדארפט באשליסן וואס פאר א נאמען איך וועל געבן דעם וועבארט. מיט יארן צוריק, האב איך געוואלט שאפן א וועבארט אונטערן נאמען "יידיש-וועלט" מיט אלגעמיינעם יידישן אינהאלט, אבער לויט די פארשיידנארטיקע טעמעס וואס יידיש נעמט ארום: ליטעראטור, פאלקלאר, יידישקייט, מוזיק, ווי אויך אזעלכעס ווי: מעדיצין, וויסנשאפט, ספארט (און נאך).

ווען איך האב געוואלט שאפן מיין וועבארט פאר די "פּאַסטעך" וועבזייטן, האב איך באשלאסן אז בעסער וועט זיין, אויב דאס וועט זיין א טייל פון א גרעסערן וועבארט, וואס אנטהאלט מערער סארטן מאטעריאל – דהיינו, מיינע אנדערע יידישע (ווי אויך ניט יידישע) שאפונגען, ארטיקלען, און אזוי ווייטער.

נאכן אויסטראכטן פארשיידענע נעמען בין איך פארבליבן מיט "לייבלס-וועלט" און "האָט ער געזאָגט". האב איך דעמאלט באשלאסן, אז "האָט ער געזאָגט" וועט בעסער בלייבן פאר אן אנדער מאל (פונקט פאר אזעלכע הייסערע און שארפערע מאטעריאלן ווי איר וועט דא געפינען).

איך האב אבער יא צוגעגרייט דעם באדן דערפאר : – אויף דעם הויפט זייטל וואס אנטהאלט א קאלירטע צייכענונג, אויף דער לינקער זייט פון אויבן, איז דא א הייסע-לופט באלאן וואס דארף דינען ווי א פארבינדפונקט צו אט די וועבזייטן.

טאָ, אָט "האָט" איר עס...

"האָט" הנאה,

"האָט" זשע מיר און זייט זשע מיר,

לייבל באָטוויניק

י
Links | Map | About | Contact | S'new? | HOT  
פאַרבינדפּונקטן | מאַפּע | וועגן | שרײַב | ס'נײַ? | HOT | לייבלסוועלט
קישורים | מפּה | אודות | צור קשר | מה חדשַ? | HOT